خواب دیدن یکی از پدیده‌های عجیب و غریب زندگی انسان است که همه ما به طور مداوم با آن سروکار داریم. خواب دیدن به معنای رویاپردازی و تجسم تصاویر و ایده‌ها در ذهن است که به صورت ناخودآگاه در طول شب اتفاق می‌افتد. این پدیده برای برخی از افراد خیلی مهم است و برای برخی دیگر تقریباً بی‌اهمیت است. در این مقاله، به بررسی برخی از جنبه‌های خواب دیدن و اهمیت آن برای سلامتی و روانشناسی انسان خواهیم پرداخت.
۱- بهبود حافظه و یادگیری
خواب دیدن به عنوان یک فرآیند ضروری برای بهبود حافظه و یادگیری شناخته شده است. در حالت خواب، مغز به صورت خودکار فعالیت‌هایی مانند پردازش اطلاعات، تثبیت حافظه و بهبود یادگیری را انجام می‌دهد. برای افرادی که در روز برای کار و یادگیری سخت تلاش می‌کنند، خواب دیدن به عنوان یک فرصت برای بهبود حافظه و یادگیری بسیار مهم است.
۲- کاهش استرس و اضطراب
خواب دیدن به عنوان یک روش برای کاهش استرس و اضطراب شناخته شده است. در حالت خواب، سطح هورمون استرس کورتیزول کاهش می‌یابد و سطح هورمون آرامش‌بخش ملاتونین افزایش می‌یابد. این تغییرات هورمونی باعث کاهش استرس و اضطراب در بدن می‌شود و به افراد کمک می‌کند تا بهتر و آرام‌تر خواب بخشند.
۳- بهبود سلامت روانی
خواب دیدن به عنوان یک عامل مهم در بهبود سلامت روانی شناخته شده است. در حالت خواب، مغز به صورت خودکار فعالیت‌هایی مانند پردازش اطلاعات، تثبیت حافظه و بهبود یادگیری را انجام می‌دهد. این فعالیت‌ها باعث بهبود سلامت روانی و افزایش رضایتمندی افراد می‌شود.
۴- بهبود عملکرد جسمانی
خواب دیدن به عنوان یک عامل مهم در بهبود عملکرد جسمانی شناخته شده است. در حالت خواب، بدن به صورت خودکار فعالیت‌هایی مانند ترمیم بافت‌های بدن، تجدید نیرو و بهبود سیستم ایمنی را انجام می‌دهد. این فعالیت‌ها باعث بهبود عملکرد جسمانی و افزایش سلامت بدن می‌شود.
۵- کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی
خواب دیدن به عنوان یک عامل مهم در کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی شناخته شده است. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که به صورت منظم و کافی خواب می‌کنند، دارای خطر کمتری برای بروز بیماری‌های قلبی هستند. این به این دلیل است که خواب دیدن باعث کاهش فشار خون، کاهش سطح کلسترول بد و بهبود سیستم قلبی عروقی می‌شود.
بنابراین، خواب دیدن یکی از عوامل مهم در بهبود سلامت جسمانی و روانی انسان است. با این حال، برای بهره‌برداری کامل از فواید خواب دیدن، بهتر است به صورت منظم و کافی خواب بخشید و از فضای خواب مناسب و آرام استفاده کنید.
علت خواب دیدن چیست؟
دلایل خواب دیدن هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما برخی از تئوری‌ها بر این باورند که خواب دیدن برای ترمیم و بازسازی بدن و مغز ضروری است. همچنین، خواب دیدن به عنوان یک فرآیند طبیعی در سیستم عصبی انسان شناخته شده است که به تعادل و تنظیم فعالیت‌های مغز و بدن کمک می‌کند. هرچند دلایل دقیق خواب دیدن هنوز مورد بررسی قرار می‌گیرد و پژوهش‌های بیشتری برای شناخت این پدیده لازم است.
علت خواب دیدن از منظر روانشناسی
به طور کل دلیل خواب دیدن زیاد عوامل زیر است:
- استرس
- اختلالات خواب
- داروهایی نظیر داروهای ضدافسردگی، مسدودکننده های بتا، داروهای فشار خون، داروهای بیماری پارکینسون و داروهای ترک سیگار
- سایر اختلالات سلامتی مانند افسردگی و اسکیزوفرنی، بیماری قلبی و سرطان
- تغییرات هورمونی اوایل بارداری
چه میزان خواب دیدن زیاد (کابوس) طبیعی است؟
کودکان
کابوس دیدن در سن کودکان به خصوص در سن بین ۳ الی ۶ سال بسیار وجود دارد و به نوعی پیک خواب دیدن کودکان در این سن است.
حدود نیمی از کودکان کابوس های شبانه ای دارند که در پی آن والدین آن ها نیز از خواب بیدار می شوند. اوج کابئس دیدن در کودکان سن ۱۰ سالگی می باشد اما ممکن در در مواردی تا نوجوانی و سنین بالاتر هم ادامه پیدا کند.
بزرگسالان
در این مورد آمار خیلی دقیق نیست اما حدود ۵۵ الی ۸۰ درصد بزرگسالان گفته اند مه گاها خواب می بینند.نکته اینجاست هرچه پا به سن می زاریم معمولا کابوس ها کمتر می شوند اما این موضوع جامع نیست.
اختلال پاراسومنیا چیست و چه تفاوتی با کابوس دارد؟
همان طور که اشاره کردیم برخی از اختلالات خواب موجب کابوس دیدن و خواب دیدن زیاد می شود اما نباید اختلال خواب را با کابوس یکی در نظر بگیریم.
اختلال های خواب که با کابوس یکی گرفته می شود به اشتباه موارد ذیل هستند:
- ترس شبانه: در این حالت فرد در رخت خواب خود نشسته و شروع به داد و جیغ و فریاد زدن می کند حتی ممکن است همراه با حرکات فیزیکی مثل مشت زدن همراه باشد.در این مواقع می توانید ترس را چشمان طرف ببنید وهمینطور ضربان قلب بالای وی.
- اختلال REM : این اختلال هم با خواب دیدن زیاد اشتباه گرفته می شود.
این اختلال زمانی رخ می دهد که فرد درحال سیر کردن در یک رویای ناخوشایند ، بازخورد فیزیکی و کلامی دارد، همچنین می تواند همراه با خشونت باشد.
این اختلال سال ها در ابتدا نادیده گرفته می شود و باعث تشدیدش می شود. بنابراین توصیه من به شما این است که اختلال های خواب را در همان ابتدا جدی گرفته و به پزشک مراجعه کنید.
حالا وقت آن رسیده که ببینیم آیا ما اختلال خواب دیدن زیاد یا کابوس داریم؟
سوالاتی در ادامه مطرح می شود که پاسخ ما به آن ها این مسئله را واضح و روشن می کند.
- شبانه در میانه رویا از خواب می پرید؟
- وقتی از خواب بیدار می شوم هوشیارید یا در یک شرایط نیمه هوشیارید؟
- از خواب پریدن من همراه با واکنش های کلامی و فیزیکی است؟
- چیزی از خواب یا کابوس را به یاد میاورید؟
- از خوابیدن دوباره می ترسید؟
اگر پاسخ به این سوالات بله است باید سریعا به فکر درمان این اختلال در خود باشید و بهترین پیشنهاد من مراجعه به مشاور روانشناس است.
اگر در موارد خفیف دچار شده باشید با بررسی عوامل پزشک به شما کمک می کند که شما این اختلال را به آرامی در خودتان درمان کنید نکته این است که روانشناس باید از زمان اختلال شما مطلع باشد زیرا میزان دوره اختلال و قدمت آن در نوع انتخاب درمان تاثیر گذار است.
درموارد حاد تر برای اطلاع دقیق پزشک از تمامی ریز موارد خواب شما نیاز است که تست خواب بدهید یک تست مخصوص برای بررسی کامل خواب می باشد که تمامی سیستم های عصبی مغز و چشم شما در طی خواب بررسی خواهد شد.
آیا خواب ها تعبیری دارند؟
شاید هنوز کارشناسان در مورد اینکه علت خواب دیدن دقیقا چه چیزی می تواند باشد به توافق مشخصی نرسیده باشند. اما در رابطه با اینکه خواب های ما و رویاها معنا و مفهومی دارند، هم نظر هستند. البته گاهی اوقات خواب های ما آنچنان پیچیده و عجیب و غریب هستند که نمی توان معنا و مفهوم مناسبی را برای آن پیدا کرد. اما می توان گفت تعبیر خواب یک واقعیت است و وجود دارد.
تعبیر خواب عملی است که به رویاها و خواب های شما معنا و مفهوم می دهد. مفسران و معبران خواب معتقدند که آنچه در خواب میبینیم و در حافظه ما ذخیره می شود، در زندگی واقعی نیز اهمیت دارد و می تواند نشانه های مختلفی باشد. تعبیر خواب برای افرادی که به دنبال درک بیشتری نسبت به آنچه در خواب دیده اند هستند، مفید خواهد بود. آنها می توانند بادقت در خواب های خود احساسات سرکوب شده و آنچه را که تجربه کرده اند، معنا کنند.
دیدگاهتان را بنویسید